กายภาพบำบัดคืออะไร ?

กายภาพบำบัดคืออะไร ?

     กายภาพบำบัด (Physical Therapy) คือ การกระทำเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยหรือผู้ที่มีปัญหาการเคลื่อนไหวเพื่อบำบัด รักษา ป้องกัน แก้ไข ส่งเสริม และฟื้นฟูสภาพร่างกายหรือจิตใจ ด้วยวิธีการทางกายภาพบำบัด ซึ่งได้แก่ การซักประวัติ การตรวจร่างกาย การประเมินความสามารถในการเคลื่อนไหว การตั้งสมมติฐาน การวิเคราะห์ปัญหา เพื่อตั้งเป้าหมาย และวางแผนการรักษา ซึ่งกระบวนการการรักษาทางกายภาพบำบัดนั้นประกอบไปด้วย

1. การรักษาด้วยมือ (Manual Therapy) ประกอบไปด้วย การยืด การดัด การดึง การกด การนวด การขยับข้อต่อ เพื่อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของพังผืด กล้ามเนื้อและเพิ่มพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อต่อ กรณีที่ปัญหาเกิดจากข้อติด กล้ามเนื้อขาดความยืดหยุ่นและพังผืดยึดติด

2. การใช้เครื่องมือไฟฟ้า (Electro Therapy) ที่อาศัยหลักการทางฟิสิกส์ ตามหลักวิทยาศาสตร์ที่รัฐมนตรีประกาศเป็นเครื่องมือกายภาพบำบัดประกอบไปด้วย เครื่องอัลตราซาวด์ เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า แผ่นประคบร้อน แผ่นประคบเย็น คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เลเซอร์ เป็นต้น เพื่อช่วยลดการอักเสบ ลดปวด เพิ่มการไหลเวียนเลือดทำให้กระบวนการซ่อมแซมของร่างกายมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

3. การบริหารร่างกายบำบัด (Therapeutic Exercise) เป็นการรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกายและจิตใจด้วยการออกกำลังกายโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่น ความแข็งแรง ทนทานของระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของระบบการหายใจและหลอดเลือด รวมถึงกระตุ้นการทำงานของระบบประสาท

 


 ซึ่งปัจจุบันนี้งานกายภาพบำบัดจะแบ่งออกเป็นสาขาต่างๆ ดังนี้

1. กายภาพบำบัดด้านระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ เช่น ผู้ป่วยที่มีปัญหาข้อติดเคลื่อนไหวร่างกายไม่สะดวก มีการปวดที่มีสาเหตุจากความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ, การออกกำลังกายที่ไม่เหมาะสมหรือการบาดเจ็บจากการทำงาน(Office syndrome), ผู้ป่วยกระดูกหักและหรือได้รับการผ่าตัด รวมถึงผู้ที่มีความพิการจากการสูญเสียอวัยวะ

2. กายภาพบำบัดด้านระบบประสาท ได้แก่ ผู้ป่วยที่มีปัญหาในการเคลื่อนไหวหรือผู้ที่มีปัญหาช่วยเหลือตนเองไม่ได้ในชีวิต ซึ่งมีสาเหตุจากความผิดปกติของระบบประสาท เช่น ผู้ป่วยอัมพาตจากโรคหลอดเลือดสมอง, ผู้ป่วยพาร์กินสัน, ผู้ป่วยเด็กที่มีปัญหาทางการเคลื่อนไหว เช่น สมองพิการแต่กำเนิด รวมถึงผู้ป่วยที่ประสบอุบัติเหตุที่ทำให้สมองหรือไขสันหลังได้รับบาดเจ็บ

3. กายภาพบำบัดด้านระบบหายใจและระบบไหลเวียนเลือด(ปอดและหัวใจ) ผู้ป่วยที่มีปัญหาในการหายใจหรือการทำงานของหัวใจ เช่น ผู้ป่วยโรคปอดที่มีเสมหะคั่งค้างหรือเกิดการติดเชื้อ, ผู้ป่วยโรคหัวใจรวมถึงผู้ป่วยทั้งก่อนและหลังผ่าตัด

4. กายภาพบำบัดด้านกีฬา เช่น การดูแลรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพนักกีฬาทั้งก่อนและหลังการแข่งขัน

5. กายภาพบำบัดในชุมชน เป็นงานกายภาพบำบัดที่เน้นการทำงานในเชิงรุก เพื่อให้การดูแลประชาชนได้อย่างทั่วถึง ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุ หรือผู้พิการที่ด้อยโอกาสไม่สามารถเดินทางมารักษาที่โรงพยาบาลได้ การให้คำแนะนำแก่ประชาชนในงานส่งเสริมการออกกำลังกายในชุมชน

6. งานกายภาพบำบัดด้านอื่นๆ เช่น การออกกำลังกายในสตรีตั้งครรภ์ทั้งก่อนและหลังคลอด, การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน, การทำอัลตราซาวด์เต้านมในคุณแม่ที่ให้นมบุตร, สปากับกายภาพบำบัด, การดูแลสุขภาพแบบองค์รวม